The power of creation

In aanloop tot het Street Art Festival sprak ik met Reinier Landwehr vanaf zijn vakantieadres in de Pyreneeën. Na wat geklungel met Google Hangouts en drie pogingen om een videogesprek te voeren, volgde uiteindelijk een ouderwets telefonisch gesprek.

En nu, ruim twee weken later, terwijl ik met een kopje lauw geworden koffie aan mijn keukentafel zit, kijk ik naar mijn eigen, bijna onleesbare en met de handgeschreven notities van het interview en raak ik lichtelijk in paniek. Het is de eerste keer dat ik iemand in opdracht interview en ik voel de druk om iets moois neer te zetten. Maar hoe doe je dat eigenlijk? Wat zijn nou goede vragen? Hoe kun je in godsnaam eer doen aan iemands levensverhaal als je iemand niet écht kent maar in een gesprek van een half uur slechts de hoogtepunten van iemands leven hebt mogen aanraken. Een gesprek waarin we elkaar niet hebben kunnen zien, de veiligheid niet hebben kunnen creëren om ons echt open te stellen. Het voelt bijna oneerbiedig om van mijn notities, en vervolgens mijn eigen erop losgelaten interpretatie, een stukje uit te typen en in het eeuwige universum van ‘het net’ te gooien.

Omdat het mijn eerste interview is en ook mijn eerste opdracht voor iSeekMe vond ik het interviewen best spannend. Ik besloot mijn spanning aan het begin van het gesprek te delen met Reinier. Want ligt de groei niet ook in het durven delen van je kwetsbaarheid? En zo werd het uitvoeren van deze opdracht ook een leerproces voor mijzelf en is dit een iets ander stuk geworden dan ik vooraf had kunnen voorzien.

Wat is nou een ‘mooi’ interview, vraag ik me hardop denkend af. Wanneer brengt een interview inspiratie en wanneer is het gewoon overdracht van informatie en feiten? Ik besloot mezelf de volgende vraag te stellen; Was er een moment tijdens ons gesprek dat ik echt geraakt werd? Ja, dat was er.

Reinier Landwehr

Reinier, geboren in 1992, groeide op in Ede en zoals Reinier het beschrijft heeft hij een relatief veilige en fijne jeugd gehad, met twee ouders die hem steunden in zijn ontwikkeling en met zijn tekentalent. Reinier vertelt hoe hij ooit begon met het oppimpen van prullenbakken in de wijk en hoe hij uiteindelijk, na een aantal keren te zijn afgewezen op de kunstacademie, wordt toegelaten op de Willem de Kooning Academie in Rotterdam. Het is een tijd die kenmerkend voor hem is geweest omdat hij eindelijk op een plek was waar hij zich begrepen voelde, omringd door mede-creatievelingen en gelijkgestemden. Met een van de docenten had Reinier een bijzondere klik en hij beschouwt hem dan ook nog steeds als belangrijke mentor.

Reinier’s werk is multidisciplinair. Hij werkt het liefst met allerlei verschillende vormen en materialen zoals hout, papier en keramiek.
Op de vraag of we in zijn kunst kunnen zien hoe hij naar onze samenleving kijkt zegt hij duidelijk geen statements te willen maken.

“Alles verandert. Ik kies liever voor tijdloze elementen in mijn werk”

Mijn interpretatie is dan ook dat het misschien niet iets vertelt over hoe hij naar de samenleving kijkt, maar wel over wie Reinier is; aanschouwend, met verandering meebewegend, wars van vastgeroeste patronen, humoristisch en eigenwijs. Of misschien is eigenzinnig een beter woord.

In Reinier’s werk word je duidelijk meegezogen in een andere wereld. Hoe langer en aandachtiger je kijkt, hoe meer details je opvallen. Natuurlijke en organische vormen, en kleur komen in zijn werk samen met humor en absurdisme en laat je als toeschouwer verwonderd achter.

Ik vraag Reinier of er belangrijke gebeurtenissen in zijn leven zijn geweest die hem hebben gevormd. Het is zo’n clichévraag dat ik hem eigenlijk amper durf te stellen.
Reinier lijkt in eerste instantie ook te aarzelen met zijn antwoord… “Dat is eigenlijk heel persoonlijk” voegt hij er nog aan toe, alsof hij daarmee eigenlijk wil zeggen dat dat overbodige informatie is voor dit ‘onpersoonlijke’ interview. Ai, ik ervaar de afwijzing op mijn gespreksvaardigheden. Op dat moment heb ik ook gelijk spijt dat ik erom heb gevraagd, want inderdaad, zoiets kan heel persoonlijk en kwetsbaar zijn en iets in iemand raken waar hij of zij wellicht helemaal niet op zit te wachten op dat moment. Maar net zoals ik, ondanks mijn twijfel, tóch de vraag stel, besluit Reinier, ondanks zijn twijfel, er toch iets over te vertellen.

Reinier wordt als jonge jongen geconfronteerd met de dood door een aantal overlijdens in zijn directe omgeving in een korte periode en hij krijgt veel last van nachtmerries op dat moment. Op een gegeven gaat hij zijn nachtmerries tekenen en blijkt dit een mentaal versterkende werking op hem te hebben. Zijn nachtmerries verdwijnen. Reinier ervaart dat hij ‘kunst maken’ echt nodig heeft in zijn leven. Als hij een dag niet tekent wordt hij chagrijnig en zit hij niet lekker in zijn vel. Hij legt uit dat wanneer hij creëert hij zijn gedachten kan ordenen en kan reflecteren. Het doet me denken aan Vincent van Gogh. Voor hem was schilderen de enige remedie tegen de mentale klachten waarmee hij worstelde.

En dit is hoe ik Reinier dan ook als mijn mentor beschouw in ons gesprek. Hij herinnert mij eraan dat we allemaal iets hebben waar we van nature goed in zijn en troost in kunnen vinden en dat het goed voor ons welbevinden is om daar mee bezig te zijn.
Ik ben het zelf een tijdje kwijt geweest. Schrijven, schilderen, fotografie. Ik weet inmiddels dat ik het nodig heb en kan (alhoewel ik vaak over dat laatste twijfel) maar tegelijkertijd word ik opgeslokt door de grillige werkelijkheid van het leven.

De paradox zit hem in het kunnen omarmen van het feit dat wanneer ik juist datgene verweef in mijn leven waarop ik de meeste kans op afwijzing ervaar, dus meer ga schrijven, fotograferen en schilderen, het mijn leven wellicht ook íets minder grillig zal maken.

Dat gezegd hebbende kijk ik met een beetje gezonde jaloezie naar Reinier. Hij is nog niet zo lang geleden afgestudeerd en ‘doet’ vooral. Hij lijkt zo van een afstand niet erg gehinderd te worden van enige onzekerheid. Hij heeft een ondernemende geest en ziet en creëert mogelijkheden. Hij zoekt mooie samenwerkingen op, kijkt vooral naar wat er wel kan en presenteert zichzelf als kunstenaar aan de wereld.

En nu bedenk ik mij ineens wat mijn volgende vragen aan hem waren geweest. Twijfel jij wel eens, en wanneer en waarover dan? Voel jij je weleens kwetsbaar en hoe ga je daarmee om? Misschien vind ik de antwoorden wel in zijn creaties.

Lisa Maduro

Lisa Maduro is een echte ‘gastvrouw van de tussenplaats’. Zij kan als geen ander werelden met elkaar verbinden. In het bijzonder de wereld van mensen, communicatie, processen en de ontwikkeling van mensen in deze dynamiek. Zij is een gastblogger voor iSeekMe en houdt ons scherp op de human touch.